ایلان ماسک، یکی از شناختهشدهترین چهرههای فناوری امروز، در کنار دولت ترامپ به نظر میرسد که درک درستی از فلسفه و آثار نویسنده بزرگ انگلیسی، جی. آر. آر. تولکین، ندارد. تولکین با خلق دنیای پیچیده و غنی خود در «هابیت» و «ارباب حلقهها»، نه تنها داستانهای سرگرمکنندهای را ارائه داده بلکه مفاهیم عمیق انسانی و اجتماعی را نیز مد نظر قرار داده است.
دولت ترامپ، با رویکردهای خاص خود در سیاست و مدیریت، به نوعی با آموزههای تولکین در تضاد قرار میگیرد. تولکین به مسأله خیر و شر، دوستی و شجاعت به عنوان تمهای کلیدی آثارش پرداخته و بر اهمیت اتحاد و همکاری تأکید دارد. در حالی که سیاستهای منفرد و گاه دوقطبیسازی دولت ترامپ به نظر میرسد تضادهایی عمیق با این اصول بیافریند.
پس زمینه
جی. آر. آر. تولکین (1892-1973) یکی از بزرگترین نویسندگان ادبیات فانتزی است. وی به دلیل دنیاهای خیالیاش و به ویژه اثرات عظیمی که بر فرهنگ عامه و ادبیات گذارده، شناخته میشود. تولکین از جنگ جهانی اول و تجربیات شخصیش در آن دوران الهام گرفته و در آثارش به بررسی مباحثی چون جنگ، صلح، دوستی، و محبت پرداخته است.
ایلان ماسک، بنیانگذار شرکتهایی چون تسلا و اسپیسایکس، همواره در کانون توجهات رسانهای است. او به عنوان یک نوآور فناوری و کارآفرین در تلاش برای تحریک رشد اقتصادی و پیشرفت فناوریهای جدید است. با این حال، رویکرد او به مسائل اجتماعی و فرهنگی گاهی مورد انتقاد قرار میگیرد. دولت ترامپ نیز با رویکردهایی که معمولاً به شدت نظری هستند، در دنیای سیاست آمریکا شناخته شده است و سیاستهای آن به شدت تحت تأثیر منطقهای راستگرایانه قرار داشتهاند.
دلایل بیتوجهی به اصول تولکین از سوی این دو چهره شاید به عدم درک عمیق از پیچیدگیهای انسانی و اجتماعی مرتبط باشد. تولکین به خوبی نشان میدهد که چگونه حتی در سختترین شرایط، قهرمانان باید تصمیمات اخلاقی را در نظر بگیرند و به اهمیت وطن، دوستی و یاری متقابل پی ببرند. برعکس، رویکردهای اجتنابی و نقض مفاهیم کلیدی میتواند به تضعیف روحیه همدلی و وحدت اجتماعی منجر شود.
بسیاری از آثاری که تولکین به رشته تحریر درآورده، به خوبی پندهایی در مورد مسئولیتهای فردی و اجتماعی دارند. در «ارباب حلقهها»، مفهوم یک حلقه قدرتمند که میتواند فساد و قدرتطلبی را نمایان کند، به عنوان یک نماد قوی از چالشهای انسانی به کار رفته است. این معانی میتوانند به طور خاص در میان جامعهای که به سمت تفکر فردگرایانه و تمرکز بر منافع شخصی پیش میرود، مرتبط باشند.
در نتیجه، درک نکردن این مفاهیم کلیدی توسط ماسک و دولت ترامپ نه تنها نشاندهنده فهم ناقص آنها از تاریخ و ادبیات است بلکه میتواند به عواقب جدی در سیاست و فرهنگ معاصر منجر شود. در صورتی که الگوهای مثبت تولکین به عنوان راهنما در راهحلهای مدرن مورد استفاده قرار نگیرند، ممکن است نتیجهگیریهای غلط و بینشهای محدود باعث کردند برخی از مسائل اجتماعی شوند.
